Hoera, de nieuwe Grunberg is verschenen! 'De man zonder ziekte' is typisch Grunberg, met een ietwat wereldvreemde hoofdpersoon, maar het verhaal is vernieuwend.

Samarendra Ambani is een Zwitser van Indiase afkomst. Zijn exotische naam en uiterlijk zorgen vaak voor verwarring, daar Sam zichzelf gewoon als Zwitser ziet. Hij werkt als architect en het is zijn roeping om het leven van mensen mooier en makkelijker te maken. Een gebouw moet in zijn ogen namelijk niet alleen mooi zijn, maar ook functioneel; afgestemd op de gebruikers.

Dat hij praktisch is ingesteld, blijkt uit zijn gehele leven. Hij woont nog steeds bij zijn moeder, want samen kunnen ze veel beter voor zijn gehandicapte zusje zorgen. Met vrouwen heeft hij niet zoveel, tot hij Nina ontmoet. Op haar kleine snorretje na, is Nina perfect. Zij zou het liefste gaan samenwonen, maar begrijpt dat Sam de zorg voor zijn zusje niet aan zijn moeder over wil laten.

Om een nieuwe klant voor zijn architectenbureau binnen te halen, doet Sam mee aan een ontwerpwedstrijd. Een rijke Irakees - Hamid Shakir Mahmoud - wil een operagebouw in Bagdad laten bouwen. Want als mensen zich bezig kunnen houden met de muziek van Puccini, weten ze dat de oorlog echt voorbij is. Sam wint de wedstrijd en wordt uitgenodigd om naar Bagdad te komen.

Iedereen is tegen zijn vertrek, vooral Nina. Sam zelf ziet het gevaar niet zo, vooral niet omdat zijn veiligheid is gegarandeerd door het bedrijf van Mahmoud. Met die oorlog heeft hij niet veel te maken, hij is een neutrale Zwitserse architect en zijn enige doel is de Irakezen een prachtig operagebouw geven.

Helaas had Nina gelijk. Het is niet veilig in Bagdad. Sam wordt verdacht van spionage en wordt opgepakt, gemarteld en verhoord. Zijn gijzelnemers hebben geen boodschap aan het feit dat Sam een Zwitserse architect is, en neutraal. Sam komt uiteindelijk weer thuis, maar de gevolgen van zijn avontuur in Irak, had niemand kunnen vermoeden.

Niets is wat het lijkt. Althans, in 'De man zonder ziekte'. Hoewel het verhaal duidelijk en toegankelijk is opgeschreven, bleef ik toch dagen verward na het lezen. Bladerde ik af en toe weer terug, om te zien of ik een aanwijzing had gemist, of verkeerd had geïnterpreteerd.

Sam lijkt aanvankelijk behoorlijk eendimensionaal. Hij is een tikje naïef, een beetje wereldvreemd, maar vooral een goedzak. Naarmate het verhaal vordert, leren we Sam steeds beter kennen en komen er steeds meer kleine scheurtjes in zijn zorgvuldig gepolijste oppervlak. Maar barsten doet hij nooit.

Haast alle hoofdpersonen van Grunberg zijn een tikje wereldvreemd, en Sam is daarop geen uitzondering. Hij is niet alleen de man zonder ziekte, maar ook de man zonder identiteit. En misschien is dat wel zijn ziekte.

Grunberg heeft wederom goed werk afgeleverd en ruim een week na het lezen, spookt het verhaal nog steeds door mijn hoofd. Niets is wat het lijkt, maar hoe je het verhaal ook wil duiden of interpreteren, De man zonder ziekte is een geweldig boek. Vier van de vijf roze kogels.