Arnon Grunberg heeft met 'De man zonder ziekte' een meer dan aangename thriller geschreven. In een rauw verhaal buigt hij zich over thema's zoals identiteit en architectuur. Het resultaat is een boek dat vlot leest, maar je met een ongemakkelijk gevoel achterlaat.
Een vrolijke Frans is Arnon Grunberg nooit geweest. Alleen slaagt de Nederlander er als geen ander in om zijn pessimistische gedachten over de wereld en de mensheid op een aangrijpende en vaak zeer grappige manier te verpakken. Dat doet hij ook in 'De man zonder ziekte', een verhaal over een Zwitserse architect met Indische roots, Samarendra Ambani, die geronseld wordt voor een schimmig bouwproject in het Midden-Oosten.
Grunberg gebruikt zijn hoofdpersonage om allerlei bespiegelingen over architectuur op de lezer los te laten. Die filosofische passages tonen vooral het geloof aan van het hoofdpersonage in de menselijke creativiteit. Het lijkt alsof de architectuur een eigen religie is, een soort van objectief en humanistisch ideaal waar niets tegenin te brengen valt.
Maar ondanks zijn geloof in de maakbare wereld, en in het onverwoestbare idee dat de rechtvaardigheid het altijd haalt, komt het hoofdpersonage onzacht in aanraking met de realiteit. Zijn confrontatie met de institutionele islam is hard, rauw en mensonterend. Ambani wordt gedwongen om zijn definitie van neutraliteit en menselijke waardigheid bij te stellen. Uit die confrontatie van culturen spreekt op zijn zacht gezegd weinig hoop. En ook de vragen die Grunberg stelt over identiteit, de mens als soort en de westerse idealen waar we aan vasthouden, doen je niet meteen hopen op een rooskleurige toekomst.
Tegenstanders zouden kunnen opwerpen dat het boek pessimistisch, cynisch of zelf nihilistisch is, maar tegelijk spreekt ook een soort ongemakkelijke berusting uit het verhaal, dat ontegensprekelijk wel de spanning weet vast te houden. Niet Grunbergs beste werk, maar nog steeds een verhaal waar mindere goden een ledemaat voor veil zouden hebben.