EUPEN - Burgemeester Elmar Keutgen van het Duitstalige Eupen in België maakte zaterdagavond dankbaar gebruik van de komst van Arnon Grunberg en zijn gasten voor de presentatie van diens nieuwe roman Onze oom.

Boven op de Weserstuwdam in de bosrijke omgeving van het grensdorp verhaalt hij minutenlang over het al vaak van vaderland veranderde Eupen.

Grunberg week uit naar België vanwege het 'cordon sanitaire' dat de schrijver rond de Nederlandse literatuur heeft getrokken. In Nederland zal hij nooit meer aanwezig zijn op literaire activiteiten, kondigde de schrijver in november vorig jaar al aan.

Dat gebeurde kort na het relletje tijdens de uitreiking van de AKO-literatuurprijs, waarbij de door Grunberg aangevallen schrijver A.F.Th. van der Heijden niet met hem in één ruimte wenste te dineren. Grunberg haalde zich de woede van Van der Heijden op de hals nadat hij de kwaliteit van diens literaire werk in Humo in twijfel had getrokken en hem in Het Parool had omschreven als 'een zieke man die tegen zichzelf beschermd moet worden'. Van der Heijden won de AKO-literatuuprijs met zijn roman Het Schervengericht. Grunberg was genomineerd met Tirza, waarvoor hij dat jaar al de Libris Literatuurprijs en de Gouden Uil kreeg.

Dat Grunberg nu zijn nieuwe boek presenteert op nog geen dertig kilometer afstand van het tweede schrijfverblijf van A.F.Th. van der Heijden - hotel Chateau St. Gerlach bij Valkenburg - is geen bewuste keuze. Grunberg: "Daar heb ik niet aan gedacht. Ik heb hier ooit voorgelezen en vind het een hele rare plek. Verder niets. Het gaat niet om de presentatie, maar om het boek. Dat wordt hopelijk duidelijk door het hier te doen."

In zijn dankwoord citeert Grunberg uit de Tragische Literaturgeschichte van de Zwitserse literatuurhistoricus Walter Muschg (1898-1965). Het citaat gaat over een schrijver die zijn naasten verwaarloost. Grunberg: "Het moet gezegd, ik heb u allen verwaarloosd. En ik zal het maar meteen bekennen: in de toekomst zal ik u nog meer verwaarlozen. Daarover voel ik mij schuldig, maar het is een dubbelzinnige schuld, want die schuld is ook de motor van mijn werk." Het nieuwe werk van Grunberg, de eerste Nederlandse oorlogsroman na vijftig jaar volgens redacteur Reinjan Mulder, verhaalt over 'oom' majoor Anthony die de ouders van het meisje Lina vermoordt om hun dochter te kunnen roven.

Hoe ver Grunberg zijn gasten voor de volgende boekpresentatie zal laten reizen, is nog onduidelijk. Zijn weblog doet het ergste vermoeden. Daarin schrijft hij daags na de boekpresentatie dat deze hem deed denken aan een bruiloft. "Ooit hoop ik een boekpresentatie te organiseren in Paraguay. Als de bruid en bruidegom hun gasten kunnen vragen duizenden kilometers te reizen voor hun bruiloft, is een schrijver geoorloofd datzelfde te doen voor zijn nieuwe boek."