Er is een goed boek verschenen, en aan dat goede boek is een auteur verbonden. Die auteur heeft ongetwijfeld kijk op politieke zaken. Op sport. Op collega-schrijvers. Op de kredietcrisis. Laten we hem er een paar vragen over stellen.

Daniel Kehlmann, de jonge Duitse schrijver die in 2005 internationaal doorbrak met de roman Het meten van de wereld, ondervond de bovenstaande logica aan den lijve en schreef er een boek over, getiteld Roem.

Kehlmann vraagt zich af wat er met een schrijver gebeurt op het moment dat hij door het mediacircus wordt opgemerkt. “Interviews, lezingen, er wordt teveel waarde gehecht of een schrijver ergens is en meedoet met de rest van de wereld. Terwijl je juist met schrijven bent begonnen om niet aan de wereld te hoeven deelnemen, om er niet te zijn”, zei Kehlmann gisteravond tegen Arnon Grunberg, die hem in de 'Versus-reeks' van het Goethe Instituut een interview afnam. Zo’n interview voor een zaal vol mensen hoort natuurlijk ook gewoon bij die door Kehlmann bekritiseerde gang van zaken, maar de schrijver gaf toe “dat hij het eigenlijk ook heel leuk vindt om geinterviewd te worden, zolang ik maar niet ga geloven in mijn rol als orakel”.

De combinatie Grunberg-Kehlmann werkte, juist omdat het twee zulke verschillende schrijvers zijn. Grunberg, uitstekend voorbereid en geen vragen stellend over sport of kredietcrisis en Kehlmann, die ondanks zijn geuite bezwaren tegen publieke optredens toch zichtbaar veel plezier beleeft om voor een zaal mensen vragen te beantwoorden. Grunberg vermoedde dat al. “Het is toch ook heerlijk om openlijk over je prive-leven te praten?”

Interessant werd het toen Grunberg Kehlmann naar de waarde van het begrip ‘medelijden’ vroeg. Kehlmann was van mening dat het een van de hoogste waarden van een mens was, Grunberg wist niet meteen of hij het daarmee eens was maar dacht wel “dat het voor een schrijver in ieder geval geen belangrijke waarde is”.

Ook toen Kehlmann over geliefde schrijvers uit Zuid-Amerika sprak die volgens hem de droom en de werkelijkheid in hun schrijven met elkaar verbinden, was Grunberg niet onmiddelijk overtuigd. “Is dat niet al een gepasseerd station? Is de perceptie van de werkelijkheid al niet genoeg afgebroken?” Dat was in de Latijns-Amerikaanse literatuur misschien wel zo, maar in Duitsland was de invloed van magisch-realistische schrijvers nog veel te beperkt, vond Kehlmann.

Kehlmann las een tekst voor waarin hij een personage opvoert dat verslaafd is aan het discussieeren op internetfora. Plekken waar het ressentiment en de woede voet aan de grond krijgen. “Bij het lezen van die posts die op internet worden achtergelaten denk je: wat zijn dit voor idioten, wat woekert hier? Maar ik kwam erachter dat al die vreemde, haatdragende teksten alleen maar geschreven kunnen worden op zo’n anoniem discussieforum. De constructie jaagt sentimenten aan die in een normaal gesprek tussen twee mensen niet zouden ontstaan.”