Arnon Grunberg
Trouw,
2002-10-26
2002-10-26, Trouw

'Deed Van der Jagt hier een act met hoepels?'


Leonie Breebaart

Dat achter Marek van der Jagt, de schuwe auteur van onder meer 'De geschiedenis van mijn kaalheid', Arnon Grunberg schuilgaat, is geen nieuws meer.

Waarom de beststellerauteur zo'n verlegen alter ego verzon wel, en dat wordt uitgelegd in 'Sterker dan de waarheid', een bundeling van drie afzonderlijke stukken. In het laatste, niet zonder reden het saaiste, legt Grunberg keurig uit hoe het 'eigenlijk' zat: hij wilde redacteur ReinJan Mulder volgen, die naar uitgeverij De Geus overstapte, maar durfde zijn oude uitgeverij niet de wacht aan te zeggen. Dus maakte hij er een schrijver bij. Maar die fictie inspireerde kennelijk vooral tot andere fictie.

Zoals blijkt uit het eerste stuk, een sprankelende kleine satire op de detective, waarbij Grunberg op zoek gaat naar de mysterieuze Van der Jagt - een tocht langs uitgewoonde Weense cafes, illegale pizzeria's, en verlaten clubs. 'Klopt het, dat Marek van der Jagt hier een jaar drie geleden een act had met hoepels?'

Als hij de schrijver eindelijk spreekt, tijdens een rit met het reuzenrad, blijkt deze heel vriendelijk 'al haalt hij zijn linkerhand gedurende het hele gesprek niet uit zijn jaszak'. In het tweede stuk verdedigt een patient tegenover zijn psychiater het recht op 'kansloze gedachten', op dat wat niet werkelijk is, op fictie kortom. Ook Marek van der Jagt is eigenlijk kansloos, een anachronisme: 'Iemand die ten onder gaat aan de wetenschap dat deze wereld een plek is waar alleen destructie kan bloeien.

Zo iemand wilde ik creeren.' Al met al een briljant en vaak hilarisch drieluik, een kleine apologie van de fictie.