In 1882 publiceerde Friedrich Nietzsche De vrolijke wetenschap waarin de beroemde woorden staan: ‘God is dood! God blijft dood! En wij hebben hem gedood! Hoe troosten we ons, moordenaars aller moordenaars?’ Om daaraan toe te voegen: ‘Is de grootheid van deze daad niet te groot voor ons?’
Zoals Nietzsche voorzag was deze dood geen eindpunt.
Zolang wij mensen er zijn hebben we oude goden afgezworen – wat een vriendelijkere manier is om de moord te omschrijven – en er nieuwe goden voor in de plaats gesteld, die ons moesten brengen wat de oude niet hadden gebracht: verlossing, het liefst niet pas in het volgende leven.”
Van het dankwoord van Arnon Grunberg bij uitreiking van de Johannes Vermeer Prijs in november 2022 heeft uitgeverij Korenmaat een bibliofiele uitgave gemaakt, met illustraties van Paul van der Steen. De uitgave is hierte bestellen.