Arnon Grunberg
Cutting Edge,
2007-12-11
2007-12-11, Cutting Edge

Een sappige inkijk


Geert Schuermans

Iedereen die af en toe Humo openslaat, kent waarschijnlijk de columns van Arnon Grunberg wel. Elke week schrijft de Nederlandse succesauteur een brief aan een vriend of vijand. Die brieven zijn meestal messcherp en creëren af en toe de nodige ophef. Zo richtte Grunberg enige tijd terug zijn pijlen op collega A.F.Th. van der Heyden – of hoe A.F.Th. zich dezer dagen ook mag noemen. Grunberg gaf in niet mis te verstane woorden zijn mening over van der Heydens roman 'Mim'. De Nederlandse pers, die altijd wel in is voor een literaire rel, sprong erop en de zaak escaleerde. Dramakoningin van der Heyden weigerde zelfs om bij het gala van de uitreiking van de AKO Literatuurprijs in dezelfde zaal als Grunberg de maaltijd te nuttigen. Nadat de prijs naar Vanderheyden ging voor zijn boek 'Het schervengericht', werd de zaak alsnog bijgelegd. Grote geldprijzen verzachten immers de zeden.

Grunbergs Humorubriek leidt natuurlijk niet elke week tot zo'n rel, maar ze bevat wel vaak literaire pareltjes. Daarom besloot redacteur Mark Schaevers de beste brieven te bundelen. Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar zag er vervolgens een welgekomen amuse-gueule in tot Grunbergs volgende roman en zo zag 'Omdat ik u begeer' het levenslicht. Wij kunnen daar alleen maar blij om zijn.

Om te beginnen omdat deze uitgave veel meer is dan louter een bundeling van columns. Schaevers is immers zo goed geweest om via een eindnotenapparaat de nodige uitleg te verschaffen bij de vele onbekende namen die er in de brieven opduiken. Die informatie, die je bij het lezen van het weekblad niet hebt, maakt de brieven niet enkel leesbaarder, ze zorgt er ook voor dat je een sappige inkijk krijgt in Grunbergs leefwereld. Aangezien 'Dag Allemaal' op dat vlak nog te wensen overlaat, zeggen wij daar alvast geen neen tegen.

De cover van het boek spreekt dus niet ten onrechte van een autobiografie in briefvorm. Net zoals bij elke autobiografie is enige terughoudendheid over de inhoud gepast. De auteur geeft je immers enkel zijn kijk op de zaak. Sommige brieven lijken in die zin verdacht veel op afrekeningen. Toch geeft Grunberg de indruk om meestal eerlijk te werk gegaan te zijn, soms zelfs op het pijnlijke af. Of het nu gaat over maatschappelijke kwesties als politiek of literatuur, dan wel over persoonlijke zaken als seks en relaties, Grunberg behandelt het allemaal zonder enige gêne. Daarbij valt op dat de Nederlander het wel erg vaak over geld heeft. Clichés zijn er blijkbaar om bewaard te worden.

Ook voor de adepten van Grunbergs oeuvre is 'Omdat ik u begeer' smullen geblazen. In een aantal brieven beschrijft de auteur immers het karakter van bepaalde mensen in zijn nabije omgeving. Die karakterschetsen vertonen vaak opvallende gelijkenissen met personages uit Grunbergs romans. Met wat goede wil herken je zo de even hilarische als treurige figuren uit 'Figuranten' en 'Fantoompijn'.

Voor wie nog steeds niet overtuigd is, is er ook nog Grunbergs fabuleuze taal. Stilistisch gezien komt er in de Nederlandse Letteren geen enkele andere schrijver nog maar aan zijn enkels en dat wordt in 'Omdat ik u begeer' nog maar eens bewezen. Dat alles maakt het tot een feest om alle brieven ineens door te lezen, maar je kunt het boek evengoed slechts af en toe openslaan om van enkele pareltjes te genieten.