De laatste jaren is Arnon Grunberg alleen groots als non-fictieschrijver. Terwijl recente romans als Onze oom of Huid en haar uit de herinnering vervluchtigen zodra je ze dichtklapt, bleken zijn reportages in Kamermeisjes en soldaten de wérkelijk onmisbare Grunberg te tonen. Ook in zijn column voor Vrij Nederland is hij magistraal. Het concept van de column: de lezers mogen eender welke praktische of morele vraag aan de ‘mensendokter’ voorleggen. De voorschriften van dokter Grunberg werden zopas gebundeld in De mensendokter.
Misschien zullen Grunbergs adviezen voor sommigen te cynisch zijn. Je kan maar beter realistisch zijn, zou de samenvatting kunnen luiden: mensen zijn niet leuk, het leven is niet makkelijk, so deal with it. Egoïsme, manipulatie of liegen tegen je partner: dit zijn geen dilemma’s, maar manieren om de realiteit het hoofd te bieden. ‘Volledige openheid van zaken moet niet verward worden met more hoogstaandheid’, waarschuwt de dokter. ‘Ik hoop dat u de waarheid kunt verdragen’.

Een lezer wil weten of hij tegelijk kunstenaar kan zijn én trouwen en kinderen krijgen. ‘De samenleving lijkt me te vertellen dat ik moet lijden.’ Grunberg pleit voor het huwelijk en de kunst tegelijk: ‘Bovendien is het een misverstand te denken dat het huwelijk lijden uitsluit.’

Een lezer beklaagt zich erover dat zijn/haar zoon geen interesse heeft in kunst. Grunberg schrijft een interessante alinea over cultuurpessimisme, maar verandert het geweer dan van schouder: ‘Hebt u nog tijd om een nieuw kind te maken? Net als met nieuwe boeken kan ook het nieuwe kind een grote vooruitgang blijken.’

Erkent de Mensendokter seksuele taboes? ‘Niet alleen erken ik het taboe, ik ben bereid te verklaren dat het een belangrijk hulpmiddel is om tot een orgasme te komen.’

Zelfs als de dokter platgetreden paden bewandelt (over altruïsme: ‘wat belangeloos lijkt, is dat meestal allerminst’), doet hij dat met een innemende flair. Het is wel prettig dat iemand de moeite neemt om, in een handvol rake zinnen, onuitroeibare onzin als ‘mensen reizen om te leren’ nog eens naar fabeltjesland te verwijzen.
De mensendokter is pittige, grappige lectuur én snijdt vaak hout. Het klinkt allicht oneerbiedig, maar dit is een ideaal boekje voor op het toilet. U zal opgelucht én intellectueel geprikkeld in de huiselijke kring terugkeren.