Arnon Grunberg - Tirza
Mark Schaevers
De auteur Arnon Grunberg (35) is een winner. Voor zijn roman 'Fantoompijn' kreeg hij de AKO-Literatuurprijs, voor 'De mensheid zij geprezen' de Gouden Uil, voor 'De asielzoeker' alweer de AKO-Literatuurprijs, voor zijn roman 'Tirza' zelfs beide prijzen: de AKO én de Gouden Uil. Voor wie het niet zo goed bijhoudt: alleen dat laatste is een voorspelling.
De titel. Tirza is een in Nederland niet ongebruikelijke meisjesnaam. De Tirza van Grunberg verklaart zichzelf in haar blog www.tirza.nl - door Grunberg gerund ter aankondiging van zijn roman: 'Ik: 18 jaar, cellobabe, examenjaar, Choukri, iPod, chocolade, Pink, zwemmen, literatuur, wereldreizen, mentos, wolkenkrabbers, horror, sexy mannen, aanstekers, internet, marlboro, A'dam, Afrika, tofu, bananen, OV, etc.'
Het begin. 'Jörgen Hofmeester staat in de keuken en snijdt tonijn voor het feest.'
Het einde. (Een voicemail:) ''Ik ben er even niet. Maar laat maar een leuk berichtje achter.''
Daartussen. Grunbergs achtste roman in twaalf jaar is een ontstellende proeve van matuur meesterschap.
(Een stuk van) de plot. Jörgen Hofmeester is een loser. Hij speelt alles kwijt: zijn geld (hedge funds : nooit doen!), zijn vrouw, zijn werk als literair redacteur. Wat hem nog rest is een mooi huis in een sjiek stuk Amsterdam en vooral: Tirza, zijn jongste dochter. Het vaderschap is zijn hele bestaan geworden - en dat genereert het soort liefde dat men verstikkend noemt. Het eindexamenfeest voor Tirza, daar begint het boek mee, ze zal binnenkort met haar vriendje door Afrika gaan reizen. Dat feest duurt haast driehonderd pagina's, flashbacks inbegrepen: Grunberg neemt dit keer z'n tijd, maar misbruikt 'm niet. Tirza's moeder is ook op het feest: enkele dagen eerder is ze na een jarenlange afwezigheid bij haar man teruggekeerd. Ze wil... Ja, wat wil ze eigenlijk? Zoiets als constateren, misschien zelfs op perverse wijze celebreren, dat hun beider leven, dat van Hofmeester en haar, kapot is. 'Kijk goed, Jörgen, wij zijn de restanten. Wij zijn wat ervan over is. Van ons, van het beest in ons.' Maar niet alles aan Hofmeester is kapot, zo wordt in de loop van dat feest duidelijk. We krijgen, in het tuinschuurtje, al een glimp van het nog levende beest in hem als de broek op de grond gaat wijl hij zich op één van de jeugdige gasten werpt. Veel meer beest zal nog worden bevrijd als gevolg van Hofmeesters eerste ontmoeting, op datzelfde feestje, met Tirza's Marokkaanse vriend. Hofmeester merkt aan de man die zijn oogappel bij hem zal weghalen meteen iets wat zij zelf niet ziet: Choukri lijkt als twee druppels water op Mohammed Atta , de hoofddader bij de misdadige sloop van de WTC-torens. Alle angsten en teleurstellingen van Hofmeester worden samengebald in zijn obsessieve haat voor deze 'Atta': dat zal beslissend zijn voor de afloop van deze roman, maar het maakt van 'Tirza' ook een boek dat op hoogst intelligente wijze meepraat over het tijdsgewricht post 9/11 .
Uit het toekomstige juryrapport. ''Tirza' is een door een ingenieuze plot gekanaliseerde en door prachtige dialogen gestuwde queeste naar een wrang stuk waarheid over de menselijke omgang.'
De natte vinger: 99 procent kans dat ook u 'Tirza' de beste roman van Arnon Grunberg vindt.